شهر مدائن

در 40 یكلومتری جنوب بغداد و در سمت غرب رودخانه دجله شهر تیسفون پایتخت امپراتوری ساسانیان قرار دارد كه از به هم پیوستن چندین شهر به وجود آمده است که بعد از اسلام در سال 14 ق هنگامی که این شهرتوسط سعد بن ابی وقاص فتح شد نام مدائن به خود گرفت و سلمان فارسی، از سوی خلیفه دوم، نخستین حاكم آن شد و تا اوائل خلافت علی (ع) ادامه داشت تا اینکه در همان جا از دنیا رفت و دفن شد. پس از چندی حذیفة بن یمان، كیی دیگر از صحابه پیامبر ، از سوی امام علی (ع) حاکم آن شهر شد و پس از مرگش نیز در همانجا به خاك سپرده سد.

اماکن تاریخی و زیارتی مدائن

مدائن در دوران اموی وعباسی از رونق چندانی برخوردار نبود. منصور خلیفه عباسی قصد داشت مدائن را با تخریب ایوان معروف كسری بغداد و مصالح آن آباد سازد، اما وزیر ایرانی اش، خالد، او را از این كار بازداشت.

طاق یا ایوان كسری

طاق یا ایوان كسری از آثار تاریخی عصر ساسانیان، باقی مانده بخشی از كاخ بزرگ متعلق به شاپور ذوا كلأتاف، در قرن سوم میلادی است و سپس خسرو انوشیروان و سایر شاهان ساسانی است. امروزه، از آن كاخ عظیم تنها قسمتی از یك تالار بزرگ، سقف و ایوان معروف كسری باقی مانده است.ومعروف است كه این طاق در شب تولد پیامبر اكرم شكاف خورد و چهارده كنگره آن فرو ریخت.

بقایای تالار بزرگ به طول 365 و عرض 275 متر ایوان كسری را در خود جای داده است. دهانه ایوان كسری 28 ، طول آن 55 و ارتفاع آن سی متر است. آن را جزو بزرگ ترین بنای تاریخی باقی مانده از پانزده قرن می دانند. این طاق هلالی دچار آسیب هایی شده و امروزه در حال بازسازی و حفاظت است.

نقل است وقتی که امیرالمؤمنین (ع) به مداین آمد، در ایوان كسری فرود آمد و (دُلَف بن بحیر ( به همراه حضرتش بود، حضرت در این مكان نماز به جای آورد و آن گاه برخاست و خطاب به دلف (به عنوان درس عبرت( فرمود: برای (كسری (، آن پادشاه معروف، در این مكان چنین وچنان بود و ...؛ دلف هم درمقابل م یگفت: آری به خدا قسم، چنین است كه م یفرمایی، ای سید و مولای من! چنان شما بر این دیار مطلع هستید كه گویا خود شما آن را بنا نهاده اید!

مرقد سلمان فارسی

سلمان فارسی ، از یاران جلیل القدر و با وفای رسول خدا و امام علی (ع) ، در دوران خلافت خلیفه دوم حاكم مدائن شد. او در دوران حكومتش زندگی بسیار ساده ای داشت و همانند فقیرترین مردم زندگی می كرد. سرانجام پس از آن كه در 36 ق وفات یافت،نزد كیی ایوان كسری به خاك سپرده شد. مكان قبر او در سمت چپ كاخ كسری به فاصله چند صد متری قرار دارد. بقعه و آرامگاه او را شاه اسماعیل صفوی و صحن بسیار وسیع آن را پدر آقاخان محلاتی احداث كرد. در جنب مدفن جناب سلمان، مسجدجامع مداین واقع شده كه منسوب به حضرت امام حسن عسكری (ع) است كه یا به امر آن حضرت بنا شده یا در آنجا نماز خوانده است. مرحوم علامه مجلسی می گوید: به سندهای مختلف از امام صادق (ع) نقل شده كه ایمان ده درجه دارد؛ مقداد تا درجه هشتم و ابوذر تا درجه نهم و سلمان تا درجه دهم قرار گرفته است! و به شرافتِ (سَلْمانُ مِنَّا اَهْلَ الْبَیْتِ )؛ (سلمان از ما اهل بیت است) مفتخر شده و رسول خدا در فضیلت او فرموده است: (سَلْمانُ بَحْرٌ لایُنْزَفُ وَ كَنْزٌ لاینفد سَلْمانُ مِنَّا اَهْلَ الْبّیْتِ یُمْنَحُ الْحِكْمَةَ وَ یُؤْتَی الْبُرْهانَ)؛ یعنی (سلمان دریایی است كه نم یخشكد و گنجی است كه تمام نم یشود، سلمان از ما اهل بیت است به همین خاطر او را محمّدی می نامند(. امیر مؤمنان (ع) او را همانند لقمان ح یكم معرفی كرده است.

آرامگاه حذیفه بن یمان

حذیفة بن یمان از یاران رسول خدا و از شیعیان خاص امام علی (ع) بود. كه در جنگ های جمل، صفین و نهروان از مردان نظامی برجسته محسوب می شد. او در سال 36 ق از دنیا رفت و در نزد كیی قبر سلمان فارسی خاك شد. مقبره او صحن، بقعه و ایوان دارد و در كنار او عبدالله، پسر جابر بن عبدالله انصاری، را دفن كرده اند.