اَدب حضور

خدای سبحان شرط ورود به محضر رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم را اذن و دعوت آن حضرت بیان كرده؛ ?یَا أَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا لاَتَدْخُلُوا بُیُوتَ النَّبِی إلا أَن یُؤْذَنَ لَكُمْ… إِذَا دُعِیتُمْ فَادْخُلُوا… ? ، تشرّف یافتگان به محضر نورانی پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله و سلم را از اعمال، سخنان، افكار و خاطراتی كه آن حضرت را می رنجاند نهی می كند: ?…وَلاَمُسْتَأْنِسِینَ لِحَدِیثٍ إِنَّ ذلِكُمْ كَانَ یُؤْذِی النَّبِی? ؛ زیرا مجلس آن حضرت، مجلس علم و حكمت است، نه محفل بزم و اُنس. توضیح بیشتر درباره این آیه در فصل بعد خواهد آمد.

قرآن كریم مؤمنان را به مراعات ادب حضور پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله و سلم امر كرده، می فرماید: در پیشگاه رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم صدایتان را از صدای آن حضرت بلندتر نكنید؛?یَا أَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُوا لاَتَرْفَعُوا أَصْوَاتَكُمْ فَوْقَ صَوْتِ النَّبِی? . رعایت نكردن ادب محضر رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم سبب حبط و محو و باطل شدن اعمال انسان است؛?وَلاَتَجْهَرُوا لَهُ بِالْقَوْلِ كَجَهْرِ بَعْضِكُمْ لِبَعْضٍ أَن تَحْبَطَ أَعْمَالُكُمْ وَأَنتُمْ لاَتَشْعُرُونَ? ؛ چنان كه مراعات ادب مذكور، نشانی از تقوای دل است و غفران و پاداش الهی را در پی را دارد؛?إِنَّ الَّذِینَ یَغُضُّونَ أَصْوَاتَهُمْ عِندَ رَسُولِ اللهِ أُولئِكَ الَّذِینَ امْتَحَنَ اللهُ قُلُوبَهُمْ لِلتَّقْوَی لَهُم مَغْفِرَةٌ وَأَجْرٌ عَظِیمٌ? . كسانی كه ادب حضور پیامبر را محترم نمی شمارند و از راه دور و با صدای بلند با پیامبر سخن می گویند، از خِرَد برخوردار نیستند؛?إِنَّ الَّذِینَ یُنَادُونَكَ مِن وَرَاءِ الْحُجُرَاتِ أَكْثَرُهُمْ لاَیَعْقِلُونَ? .

بر اساس آیات مذكور و نیز برخی آیات دیگر، مانند?إنّا أرْسَلْناكَ شاهِدًا وَمُبَشِّرًا وَنَذیرًا? لِتُؤْمِنُوا بِاللهِ وَرَسُولِهِ وَتُعَزّرُوهُ وَتُوَقِّرُوهُ? ، تجلیل از پیامبر گرامی صلی الله علیه و آله و سلم به عنوان یك شعار اسلامی، همیشه، در زمان حیات آن حضرت و پس از آن، زنده است؛ زیرا مقام رسالت رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم همواره زنده است. از این رو اكنون نیز زائران، هنگام تشرف به حرم مطهر آن حضرت باید ادب حضور را مراعات كنند.

نكته شایان ذكر اینكه، آنچه درباره حرمت و ضرورت مراعات ادب پیشگاه و بارگاه رسول اكرم صلی الله علیه و آله و سلم بیان شد، درباره جانشینان معصوم و ذریه طیبه آن حضرت(علیهم السلام) نیز صادق و جاری است. گرچه حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم را كرامتی ویژه است.

برگرفته از کتاب صهبای حج،حضرت آیت الله جوادی آملی،ص503