ابعاد سیاسی و اجتماعی حج

ویژگىهاى كنگره حج
همایش عظیم حج یك گردهمایى معمولى نیست بلكه ویژگىهاى منحصر بفردى دارد كه با توضیح و تفصیل بیشتر مىتوان بدینگونه برشمرد:
1- در این كنگره، افراد با شرایط خاص؛ چون بلوغ و عقل، تعبد و تسلیم و صفاى نفس و قدرت و استطاعت شركت دارند و از این نظر پاكترین افراد، زبده ترین و كارآمدترین هستند كه در این همایش حاضر شدهاند. از اینرو تنشهاى اجتماعى، كه اثر طبیعى اجتماعات است، در آن به چشم نمىخورد.
2- در این اجتماع فرا ملیتى، افراد مسلمان از سراسر جهان، بدون توجه به مشخصههاى جغرافیایى و سنتهاى قومى و لباس و رنگ، با مساوات كامل و بدون توجه به شعارهاى پوچ و گمراهكننده، شركت دارند و نظیر این همبستگى در سراسر كره زمین بىمانند است.
3- حجگزاران در هر سال، قشرهاى جدیدى هستند كه رهآورد این سفر معنوى را در جامعه گسترش مىدهند و بركات سیال آن، به اعماق جوامع دیگر گسترش مىیابد.
4- اعمال و مناسك حج باتبعیت از زعامت و مرجعیت دینى انجام مىپذیرد و تشتت و خود محورى در آن دیده نمىشود.
5- این اجتماع همه ساله تكرار مىشود و با تاریخ حیات مسلمین تا قیامت پیوند خورده و آرمانهاى مطرح شده در حج جاودانه است و چشمه فیوضاتش هرگز نمىخشكد و تمرینى است براى تشكیل حكومت واحد جهانى اسلام در آینده تاریخ.
6- سادگى جامه احرام و محو هویتهاى شخصى در این همایش، خط بطلانى است بر تفكر نظام سرمایه دارى كه از نشانههاى آن تجمل، تفاخر، تكاثر و مصرفگرایى است.
7- فریضه حج با هزینه شخصى حجگزاران انجام مىشود و از این بابت هزینهاى بر اموال و حقوق جامعه تحمیل نمىكند و بار مالى چندان براى دولتها ندارد.
8- فریضه حج با پرداخت وجوه شرعى و اطعام فقرا و صدقات و نفقات و كفاره و قربانى همراه است و جانب مستمندان و نیازمندان را ملحوظ داشته كه از توان مالى حاجیان جمع كثیرى بهرهمند گردند.
9- شركت دادن زنان در این جمع، همدوش با مردان، تصویرگر بینش اسلامى درباره اجتماع و اركان آن از زن و مرد در صحنه اجتماعى است.
10- مناسك و اعمال حج؛ چون طواف، سعى، رمى، وقوف، افاضه و ... همه بهصورت جمعى صورت مىگیرد و روح جمعى و اخوت اسلامى را در افراد تقویت مىكند.
11- این اجتماع در مقدسترین امكنه و میقات زمانى و مكانى و حول محور قبله و زادگاه رسول خدا صلى الله علیه و آله تشكیل مىشود و نقطه پیوندى است با رسالتداران آسمانى و همه موحدان و خداپرستان عالم و تذكار هویت مستقل و پر افتخار اسلامى است.
12- همزمان با این تجمع، تهذیب و تزكیه نفوس و تكامل اخلاقى افراد نیز لحاظ شده و این خود نقطه تحولى است در راه اصلاحات اجتماعى از طریق تزكیه نفوس و تربیت اخلاقى انسانها، كه بدون آن جامعه صالحى وجود نخواهد داشت.
13- منحصر بودن اجتماع به مسلمانان و منع از ورود كفار و مشركین به مكانهاى مقدس، نشانه نگرش اسلام در این مناسك به حفظ روحیه استقلال طلبانه مسلمین و رهایى از وابستگى به بیگانگان و دنبالهروى از دشمنان اسلام است.
14- روح حاكم بر این اجتماع، از مرز زمان و مكان فراتر رفته و رسالتداران توحید را از آدم تا خاتم و امتهاى موحد در گذشته و حال و آینده را در بر مىگیرد و آثارى كه بر این پیوندهاى تاریخى مترتب است از مسائل مهمى است كه نباید از دید تحلیلگران پوشیده بماند.
منبع: محمد تقى رهبر، ابعاد سیاسى و اجتماعى حج،
نظرات :