در نتیجه یورش سپاه شرك، تفرقه و پراكندگى میان مسلمانان افتاد. در این میان، رسول‏ خدا ^{صلی الله علیه و آله وسلم} از اهداف اصلىِ مشركان بود، اما به دلیل پوشیده بودنِ صورتِ آن حضرت، كسى ایشان را نشناخت. شمارى از مسلمانانِ آگاه؛ از جمله امام على ^{علیه السلام} و ابودجانه در كنار رسول خدا ^{صلی الله علیه و آله وسلم} بودند و پس از متفرّق كردن سپاهیانى كه آنان را در تنگنا قرار داده بودند، همراه آن حضرت به درون شکافی در کوه احد آمدند. مشركان سرمست از پیروزى، در آن لحظه به آنجا نیامدند و تنها در همان فضاى دشت‏ گونه منطقه به تعقیب مسلمانان فرارى، مُثله كردنِ شهدا و احیاناً جمع آورى وسایل موجود پرداختند.

كعب بن مالك می گوید: وقتى مردم متفرق شدند، من نخستین كسى بودم كه رسول‏ خدا ^{صلی الله علیه و آله وسلم} را شناختم و به مؤمنان بشارت زنده بودنِ او را دادم. او می افزاید: من در آن لحظه در شِعب بودم و رسول خدا ^{صلی الله علیه و آله وسلم} اشاره كرد كه ساكت شوم‏ تا سبب شناخته شدن ایشان نشوم. طبعاً در آن لحظه هنوز خطر كاملا دفع نشده بود.

نملة بن ابى نمله نیز می گوید: وقتى مسلمانان شكست خوردند، رسول خدا ^{صلی الله علیه و آله وسلم} را با شمارى از اصحابش، از مهاجر و انصار دیدم كه بر گردش حلقه زده و همراه او به شعب رفتند. در آن هنگام، مسلمانان نه پرچمى داشتند و نه دسته ه‏اى منظم. این در حالى بود كه مشركان در وادى به راحتى رفت و آمد می كردند و هیچكس مانع آنان نبود. تا زمانى كه دشمن در وادى و آن نواحى بود، پیامبر ^{صلی الله علیه و آله وسلم} در شعب ماند، اما پس از رفتن آنان، از شعب پایین آمدند و به جمع آورى شهدا پرداختند. افرادى كه فرار كرده بودند، به تدریج بازگشتند؛ از شهر نیز زنان به آن سوى آمدند و همه به دفن شهدا، كه بسیارى مثله شده بودند، مشغول شدند.

این شکاف هم اکنون مانند بسیاری دیگر از آثار اسلامی که تخریب شده، مسدود گردیده.

گفته می شود در شكاف‏ كوه‏ احد كه پیامبر ^{صلى الله علیه و آله} را پنهان ساختند، بوى بسیار خوشى به مشام می ‏رسد كه همانند این رایحه در دو نقطه دیگر، یكى درداخل محراب مسجد فتح و دیگرى در غار حِرا استشمام می ‏شود. آقای اصغر قاندان با بیان این مطلب در کتاب «اماکن مذهبی مکه و مدینه» خاطر نشان می کند که به نظر من این رایحه جز رایحه رسول خدا ^{صلی الله علیه وآله و سلم} نیست.[1]

همچنین فصلنامه «میقات حج»[2] این را یک باور عمومی می داند که بوی خوشی از این مکان به مشام می رسد و در این رابطه آورده که عده ای از زائران ترك، ما را كه دیدند، گفتند: بوى عطر در شكاف كوه پیچیده. و مردى پنجاه و چند ساله از میان آنها، با كلماتى تركى، فارسى و عربى به ما فهماند که بوى گل‏هاى شیراز است.[3]

رنگ و بوى‏ گل‏ ز خُلق و خوى توست‏